Rolki prowadzące walcowe

Wprowadzenie

Rolki prowadzące walcowe to wytrzymałe elementy toczne stosowane głównie do prowadzenia, podpierania i przenoszenia dużych obciążeń promieniowych w układach tocznych, szczególnie w aplikacjach przemysłowych. W odróżnieniu od rolek kulkowych i igiełkowych, wykorzystują wałeczki jako elementy toczne, co przekłada się na wyjątkowo wysoką sztywność, dużą nośność oraz odporność na obciążenia udarowe i wibracje. Standardowo rolki te wyposażone są w pierścień zewnętrzny o lekko wypukłym profilu, jednak wybrane wersje – oznaczane literą „X” – posiadają płaską powierzchnię toczną, co umożliwia pracę na prowadnicach o płaskim profilu i zapewnia pełny kontakt powierzchniowy. Część rolek wałeczkowych posiada także dodatkowe oznaczenie NMT, co oznacza, że posiadają nakrętkę montażową w zestawie.

Typowe obszary zastosowań obejmują mechanizmy krzywkowe, systemy prowadzące, automaty przemysłowe, linie pakujące i transferowe oraz aplikacje ciężkie, gdzie istotna jest wysoka trwałość elementów prowadzących.

Rolki prowadzące walcowe występują w różnych wariantach oznaczanych jako: NUKR, NUKRE, NUTR, PWKR, PWKRE, PWTR. Poniżej znajduje się szczegółowy opis każdego z tych typów.

Wersje koncentryczne i mimośrodowe

Rolki prowadzące walcowe z trzpieniem dostępne są w dwóch podstawowych wersjach:

• Wersje koncentryczne – trzpień montażowy jest współosiowy z osią rolki, co zapewnia stabilne i precyzyjne prowadzenie. Sprawdzają się w aplikacjach, gdzie pozycja prowadzenia jest stała i dokładnie ustalona.
• Wersje mimośrodowe – trzpień posiada mimośrodowy przekrój, co umożliwia regulację pozycji rolki względem prowadnicy. Poprzez obrót rolki wokół własnej osi można uzyskać dokładne ustawienie docisku lub skompensować niewspółosiowość prowadnicy.

Wariant mimośrodowy znacząco zwiększa elastyczność konstrukcyjną w systemach, gdzie wymagane są regulacje bez użycia dodatkowych elementów dystansowych czy regulacyjnych.

Typy konstrukcyjne i ich charakterystyka

NUKR – rolki z trzpieniem, koncentryczne

• Posiadają 2 rzędy wałeczków prowadzonych po jednej wspólnej bieżni na pierścieniu zewnętrznym,
• Brak koszyka – pełna liczba elementów tocznych
• Trzpień montażowy z gwintem – szybki i prosty montaż,
• Pierścień zewnętrzny o pogrubionych ściankach i wypukłym lub płaskim („X”) profilu,
• Możliwość smarowania przez kanały doprowadzające,
• Obustronne uszczelnienie labiryntowe
• Dobra odporność na duże obciążenia promieniowe i umiarkowane prędkości.

NUKRE – rolki z trzpieniem, mimośrodowe

• Konstrukcja bliźniacza do NUKR z dodatkowym pierścieniem mimośrodowym na trzpieniu

PWKR – rolki z trzpieniem, koncentryczne

• Posiadają 2 rzędy wałeczków prowadzonych po osobnych, odseparowanych bieżniach na pierścieniu zewnętrznym,
• Brak koszyka – pełna liczba elementów tocznych
• Trzpień montażowy z gwintem – szybki i prosty montaż,
• Pierścień zewnętrzny o pogrubionych ściankach i wypukłym lub płaskim („X”) profilu,
• Możliwość smarowania przez kanały doprowadzające,
• Obustronne uszczelnienie stykowe

PWKRE – rolki z trzpieniem, mimośrodowe

• Konstrukcja bliźniacza do PWKR z dodatkowym pierścieniem mimośrodowym na trzpieniu

NUTR – wersja z przelotowym pierścieniem wewnętrznym (bez trzpienia)

• Do montażu na wałach lub sworzniach,
• Posiadają 2 rzędy wałeczków prowadzonych po jednej wspólnej bieżni na pierścieniu zewnętrznym,
• Brak koszyka – pełna liczba elementów tocznych
• Pierścień zewnętrzny z wypukłą lub płaską bieżnią,
• Może być mocowana przez dopasowanie wciskowe lub zaciski,
• Obustronne uszczelnienie labiryntowe
• Możliwość smarowania przez otwory w pierścieniu wewnętrznym
• Często stosowana w mechanizmach prowadzących i układach z ruchami cyklicznymi.

PWTR – odpowiednik NUTR

• Do montażu na wałach lub sworzniach,
• Posiadają 2 rzędy wałeczków prowadzonych po osobnych, odseparowanych bieżniach na pierścieniu zewnętrznym,
• Brak koszyka – pełna liczba elementów tocznych
• Pierścień zewnętrzny z wypukłą lub płaską bieżnią,
• Może być mocowana przez dopasowanie wciskowe lub zaciski,
• Obustronne uszczelnienie stykowe
• Możliwość smarowania przez otwory w pierścieniu wewnętrznym
• Często stosowana w mechanizmach prowadzących i układach z ruchami cyklicznymi.

Smarowanie i eksploatacja

Rolki prowadzące walcowe przystosowane są do intensywnej pracy w wymagających warunkach, jednak prawidłowe smarowanie jest kluczowe dla utrzymania ich trwałości i niezawodności.

• NUKR, NUKRE, PWKR, PWKRE – wyposażone są w otwór smarowniczy w trzpieniu lub boczne rowki, umożliwiające bezpośrednie uzupełnianie środka smarnego. Wersje te najczęściej są fabrycznie napełnione smarem stałym.
• NUTR, PWTR – montowane na wałku, mogą być dosmarowywane przez otwory w pierścieniu wewnętrznym.

Do typowych zastosowań polecane są smary litowe lub kompleksowe (NLGI 2). W przypadku wyższych temperatur lub pracy w środowisku mokrym i zapylonym należy stosować smary o podwyższonej odporności termicznej i chemicznej.

Zastosowania

Rolki prowadzące walcowe znajdują szerokie zastosowanie w aplikacjach przemysłowych, gdzie wymagane jest prowadzenie z dużą sztywnością i odpornością na siły udarowe:

• Automatyka przemysłowa i manipulatory,
• Systemy transportu wewnętrznego i magazynowego,
• Mechanizmy krzywkowe w maszynach pakujących,
• Maszyny do obróbki drewna, metalu i tworzyw sztucznych,
• Linie produkcyjne i transferowe,
• Systemy pozycjonujące i podpierające w dużych układach mechanicznych.

Rolki walcowe wybierane są przede wszystkim tam, gdzie standardowe rolki kulkowe lub igiełkowe okazują się niewystarczające pod względem nośności lub trwałości.

Podsumowanie

Rolki prowadzące walcowe to najwytrzymalszy wariant rolek tocznych, oferujący maksymalną nośność, sztywność i odporność na ekstremalne warunki pracy. Bogaty wybór konstrukcji (trzpieniowych i z otworem), opcje z koszykiem lub pełną liczbą wałeczków oraz możliwość zastosowania wersji mimośrodowej lub koncentrycznej pozwala precyzyjnie dobrać odpowiedni model do każdej aplikacji przemysłowej.

Sprawdź również

• Rolki prowadzące
• Rolki prowadzące kulkowe
• Rolki prowadzące igiełkowe